ئەندەربەگ     چىنگىزخان مىلادى 1224ــ يىلى جالالىدىن مۇھەممەد خارەزىمشاھ  بىلەن  بولغان ھىند دەرياسى ئۇرۇشىدىن قايتىپ كەلگەندىن كېيىن ، ئاساسەن ئۆزىگە قارايدىغان كەڭ زېمىننى قانداق  باشقۇرۇش ، ئۇرۇشقا زور تۆھپە قوشقان ئوغۇللىرىنى قانداق ئورۇنلاشتۇرۇش ، شۇنداقلا جۇڭگۇ ئوتتۇرا تۈزلەڭلىكىنى قانداق قولغا كەلتۈرۈشنىڭ غېمىدە بولدى .ئۇ ئالدى بىلەن ئويغۇر يېزىقىدا يېزىلغان بىر  «ئۇلۇغ جاسا » (ئاساسىي قانۇن )تۈزۈپ چ ...

بەدەن　چېنىقتۇرۇش　توغرىسىدا　ئومۇمىي　سۆز ساقلىقنى　ساقلاشنىڭ　مۇھىم　تەدبىرلىرى　بەدەن　چېنىقتۇرۇش،　ئوزۇقلىنىش،　ئۇخلاش　بولغاچقا　بەدەن　چېنىقتۇرۇشنى　دەسلەپتە　سۆزلەشكە　تېگىشلىك　بولدى.　دەيمىزكى،　بەدەن　چېنىقتۇرۇش　ئارقىمۇئارقا　چوڭ　نەپەسلىنىشكە　تېگىشلىك　بولىدىغان　ئىختىيارىي　ھەرىكەتتۇر.　ئۆز　ۋاقتىدا　نورمال　بەدەن　چېنىقتۇرغان　كىشىنىڭ　باشقا　تەدبىرلەر　مۇۋاپىق،　توغرا　بولغان　ئەھۋال　ئاستىدا　ماددىي　كېسەللىكلەر　ۋە　ئۇنىڭغا　ئەگىشىپ　پ ...

تۈركچىدىن تەرجىمە قىلغۇچى: سۇلتان، (ئابدۇرەھمان شەرقىي) ئىسكەندەرنىڭ ئۆلۈم ئازابىدىن تال چىۋىقتەك تولغانغانلىقى ۋە ئۆزىگە ھازا تۇتماسلىق ھەققىدە، ئانىسىغا خەت يازغانلىقى. ئۇنىڭدىن كېيىن تەقدىر ئىسكەندەرنىڭ ھاياتلىق خېتىنى ئېلىپ، كۆزلىرىگە سۈرتكەنلىكى. خالايىق ئىسكەندەرنىڭ جىنازىسىنى كۆتۈرۈپ، ئىسكەندىرىيەگە كەلتۈرگەنلىكى. ئانىسى خەتنى تاپشۇرىۋېلىپ، جىنازا ئالدىغا چىققىنىدا، ئوغلىنىڭ خۇددى بوۋاقلىق مەزگىلىدە ...

  ئابدۇراخمان ئەبەي         موڭغۇلىيە جۇمھۇرىيىتى ئۇيغۇرلار ياشىغان قەدىمىي ئەللەرنىڭ بىرى. مىلادىيە 9 ـ ئەسىردە ئۇرخۇن ـ يېنسەي دەرياسى بويىدىكى ئۇيغۇر  قەبىلىسىنىڭ ئاساىي قىسىمى غەربىي جەنۇبقا ـ ھازىرقى شىنجاڭدىكى قېرىنداشلىرىنىڭ يېنىغا ئاخىرقى قېتىم كۆچكەندىن كېيىن موڭغۇل دالاسىدا قالغان بىر قىسىم ئۇيغۇر دەسلەپتە موڭغۇل ـ شىرۋى قەبىلىسىگە، كېيىن موڭغۇللارنىڭ كەيرەي قەبىلىسى ۋە تۈركىي تىلدا سۆزلىشىدىغان ن ...

رەشىد رەھمەتى ئارات(تۈركىيە) تۈركچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى يۈسۈپجان ياسىن 1-   «قۇتادغۇ بىلىگ» ۋە تۈركولوگىيە تۈرك تىلى ۋە ئەدەبىياتىدىكىگە ئوخشاش تۈرك كۈلتۈر تارىخىنىڭمۇ ئەڭ كاتتا ئەسەرلىرىدىن بىرى بولغان «قۇتادغۇ بىلىگ» تېخى قول تەگمىىگەن بىر ئابىدە ھالىتىدە ئالدىمىزدا تۇرماقتا. يالغۇز «قۇتادغۇ بىلىگ»نىڭلا ئەمەس، ئۇنىڭدىن بۇرۇن ياكى ئۇنىڭدىن كېيىن يېزىلغان بىر مۇنچە ئەسەرلەرنىڭمۇ بۈگۈنگە قەدەر ھەر كىم تەرى ...