ئىلاۋە:ئۇزاقتىن بۇيان نۇرغۇن قېرىنداشلىرىمىزدا قەدىمىي يۇرت بولغان ئۇچتۇرپاننىڭ تارىخىغا نىسبەتەن چۈشەنچە يېتەرسىز بولغانلىقتىن، بۇ يۇرتنىڭ نامىنى «تۇرپان»نامى بىلەن باغلاپ چۈشىنىپ، «ئۈچتۇرپان» دەيدىغان ئەھۋال ئومۇمىيۈزلۈك مەۋجۇت بولۇۋاتىدۇ. ئەلۋەتتە ، ئۇچتۇرپاننىڭ تارىخى تۇرپان بىلەن زىچ باغلىنىشلىق، ئەمما ئۇ «ئۈچتۇرپان»دەپ ئاتالماستىن «ئۇچتۇرپان»دەپ ئاتىلىدۇ ھەم ئۇ تۇرپانغا قاراشلىق يۇرت ئەمەس. بۇنىڭ ئارق ...

13-باب، 18-19-ئەسىر ئۇيغۇر ئىجتىمائى ئىدېئولوگىيىسىنىڭ ئىچكى ۋە تاشقى ئەھۋالى «ئاراملىق خۇددى ئەنقا قۇشىنىڭ تۇخۇمىدەك غايىب بولدى. تىنىچلىق خۇددى سۇمرۇغ قۇشىدەك كۇھىقاپنىڭ ئىچىدىن ۋەتەن تۇتتى.»                                                                                        _مۇسا سايرامىي 1.دەۋر روھىيىتىنىڭ قىسقىچە تەسۋىرى 19-18-ئەسىر ياۋرۇپا ۋە ئامېرىكا قىتئەلىرىدە كاپىتالىستىك ئىشلەپچىقىرىش ئۇسۇلى ۋ ...

تاتاتوڭا، 13-ئەسىردىكى داڭلىق مەدەنىيەت ئەلچىسى، يېزىق ئالىمى، مائارىپچى. تاتاتوڭا ئۇيغۇر بولۇپ ئۇنىڭ تۇغۇلغان ۋاقتى ئېنىق ئەمەس. ئۇ ئىلگىرى نايمان قەبىلىسى ۋە موڭغۇل دۆلىتىنىڭ ۋەزىرى بولغان، موڭغۇل مەدەنىيىتىگە زور تەسىر كۆرسەتكەنلىكى ئۈچۈن تارىخ بەتلىرىدە خاتىرىلەنگەن.      «يۈەن سۇلالىسى تارىخى» دىكى خاتىرىلەرگە ئاساسلانغاندا، تاتاتوڭا ئىلگىرى موڭغۇل ئېگىزلىكىنىڭ غەربىي قىسمىدىكى چوڭ قەبىلە __ نايمان قەب ...

    ئەخمەت مۆمىن تارىمى    (شىنجاڭ خەلق نەشرىياتىنىڭ كاندىدات ئالىي مۇھەررىرى، نەنجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى تارىخ فاكۇلتېتىنىڭ دوكتۇرانتى)           ئۇيغۇرتارىخىنىڭ چەت ئەللەردە تەتقىق قىلىنىشى 19-ئەسىردىن تارتىپ رەسمىي باشلاندى. جۈملىدىن 19-ئەسىرنىڭ ئاخىرىدىن بۇيان دۇنيا مىقياسىدا مەركىزىي ئاسىيا (كەڭ دائىرىدىكى) ئىكىسپىدىتسىيەقىزغىنلىقىنىڭ كۆتۈرۈلىشى، شۇنداقلا مەركىزىي ئاسىيادا ياشىغان قەدىمكى مىللەتلەرگە ئائىت ت ...

مۇنەۋۋەر ھەبىبۇللا يەتتە سۇ ۋادىسىدا ياشايدىغان 2000دىن ئارتۇق ئۇيغۇر بۇنىڭدىن يۈز نەچچە يىل ئىلگىرى مورغاپ دەرياسى ۋادىسىغا كۆچۈپ بارغان. مورغاپ دەرياسى ۋادىسىغا تۈركمەنىستان جۇمھۇرىيتىنىڭ جەنۇبىدىكى ئەڭ چوڭ دەريانىڭ بىرى ئىدى. تارىختا يىپەك يولى ئارقىلىق قەدىمكى مىسىر، بابىل، پېرسىيە، كاۋكاز ۋە يىراق شەرقنىڭ ھەرقايسى جايلىرىنى ئۆزئارا تۇتاشتۇرۇپ تۇرىدىغان قەدىمكى مەشھۇر شەھەر «مەرۋى»ئەنە شۇ مورغاپ دەريا ۋ ...