ﺩﯙﻟﻪﺕ ﺋﯩﭽﻰ ﯞﻩ ﭼﻪﺗﺌﻪﻝ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﻯ ﺋﺎﺭﯨﺴﯩﺪﺍ ﻗﺎﺭﺍﺧﺎﻧﯩﻴﻼﺭ ﺳﯘﻻﻟﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﮪﯚﻛﯜﻣﺮﺍﻥ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﻰ ﻳﺎﻛﻰ ﺑﯘ ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﻰ ﮔﻪﯞﺩﻩ ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﻰ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﺪﻩ ‹‹ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ›› ﺩﻩﭖ ﻗﺎﺭﯨﻐﯘﭼﯩﻼﺭﺩﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻳﻪﻧﻪ، ﻳﺎﻏﻤﺎ، ﻗﺎﺭﻟﯘﻕ، ﭼﯩﯖﮕﯩﻞ، ﺩﯨﻴﯩﺶ ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﺋﻪﮪﯟﺍﻟﻼﺭﺩﺍ ﻛﯜﭼﻪﭖ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﯩﻨﯟﺍﺗﻘﺎﻥ ﻧﻮﻗﺘﯩﻼﺭﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮﻯ . ﺷﯘﻧﯩﯔ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺑﯘ ﻗﻪﺑﯩﻠﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮﻩﺭﺳﯩﮕﻪ تەئەﻟﻠﯘﻕ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺑﯩﻠﻪﻥ، ﺑﯘﻟﯘﭘﻤﯘ ﻗﺎﺭﻟﯘﻕ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﻰ ﺩﯨﻴﯩﺶ ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ، ﻗﺎﺭﻟﯘﻗﻼﺭ، ﻗﺎﺯﺍﻗﻼﺭ ﺋﯚﺯﺑﯩﻜﻠﻪﺭ ﻳﺎﻛﻰ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻﺭﻧﯩﯔ ﻣﯩ ...

مۇزەپپەر ئالىم شىنجاڭدا ئىسلام دىندىكىلەر شەيىخ، پىر، ئەۋليا، دانىشمەن ئولمالارنىڭ قەبرسىنى ياكى خاترە ئۈچۈن ياسالغان قەبرلەرنى مازار دەپ ئاتايدۇ مازار سۆزنىڭ ئەرەپ تىلدىكى مەنىسى ‹‹ تاۋاپ قىلدىغان جاي›› كۆچمە مەنىسى ‹‹ ئولۇغلارنىڭ قەبرسى›› دېگەنلىكتۇر. شىنجاڭدىكى مازارلارنىڭ تارىخى ئۇزۇن، ئىسلام دىنىي شىنجاڭغا كىرىپ ئۇزۇن ئۆتمەي مۇسۇلمانلار مازار بەرپا قىلشقان. بىزگە مەلۇم بۇلغان ئەڭ دەسلەپكى مازار قارخانى ...

ئەلى غوپۇر يۈسۈپ خاس ھاجىپ 11-ئەسىردىكى مەشھۇر ئۇيغۇر شائىرى، مۇتەپەككۇر ۋە سىياسەتچى، يۈسۈپ خاس ھاجىپ 11-ئەسىرنىڭ بېشىدا قارخانىيلار سۇلالىسىنىڭ پايتەختى بالاساغۇندا تۇغۇلغان. كېيىن قارخانىيلار سۇلالىسىنىڭ يەنە بىر سىياسى مەركىزى بولغان قەشقەردە تۇرمۇش كەچۈرگەن ۋە ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللانغان. ۋاپات بولغان يىلى ئېنىق ئەمەس. يۈسۈپ خاس ھاجىپ ياشىغان دەۋردە بىر مەھەل راسا گۈللەنگەن قاراخانىيلار سۇلالىسى شەرقىي ...

تەلئەت ئوبۇلقاسىم تۈمەن كۈسەن پۈتۈكلىرىنىڭ يېزىلغان ۋاقتى خوتەن قوليازمىلىرى، دۇنخۇاڭ قوليازمىلىرى، تۇرپان قوليازمىلىرىدىن بۇرۇن. كۈسەن پۈتۈكلىرى بايقالغاندىن كېيىن ياۋروپادىكى شەرقشۇناسلار دىققەت نەزەرىنى ۋەتىنىمىزنىڭ غەربىي قىسىمىغا قاراتقان. شۇنىڭ تۈرتكىسىدە 19-ئەسىرنىڭ ئاخىرى، 20-ئەسىرنىڭ باشلىرىدىكى خەلقئارادا ئوتتۇرا ئاسىيا مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى ئىزدەش، تېپىش جېڭى باشلىنىپ، خەلقئارادا دۇنخۇاڭ-تۇر ...

ئاپتۇرى (توردىكى ئىسمى):  ئۇيغۇرمەن ھەركىمگە مەلۇم، ناتسىستلار گېرمانىيىسى يەھۇدىيلارنى قەتلىئام قىلغان. بۇ قەتلىئامنىڭ ۋەھشىيلىكى، كامپلاردىكى شەرتلەرنىڭ ئېغىرلىقى ھەققىدىكى ھىكايىلاردىن سانسىز ھۆججەتلىك فىلىملەر، كىنولار، رومانلار، ئەدەبىي ئاخباراتلار مەيدانغا كېلىپلا قالماي، يەنە بۇ كامپلاردىن مۇزېيلار قۇرۇلدى. بۇ مەۋزۇدىكى ماتىرىياللاردىن كۈتۈپخانىلار، كۆرگەزمىلەر،... مەيدانغا كەلدى. قىسقىسى دۇنيا جامائ ...