ئابدۇقەييۇم مەمتىمىن موللا مۇسا بىننى موللا ئەيسا خوجا سايرامى 1836 – يىلى 8 – ئاينىڭ 23 – كۈنى باي ناھىيىسىگە قاراشلىق سايرام رايونى ئانىقىز يېزىسى توغايلا مەھەللىسى (ھازىرقى توخسۇن يېزىسىنىڭ 4 – كەنتى) دە دىنىي ئۆلىما ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇنىڭ دادىسى موللا ئەيسا خوجا بىننى موللا ئېزىزخان خوجا خېلى يۇقۇرى دىنىي مەلۇماتقا ئىگە كىشى بولۇپ، سايرام رايونى بويىچە ئۆز زامانىسىنىڭ ئۇقۇمۇشلۇق، ھۆرمەت ۋە ئاب ...

ئۇيغۇر ھازىرقى زامان ئەدەبىياتىنىڭ باشلىنىشىدا شائىر، نەشىرىياتچى قۇتلۇق ھاجى شەۋقى مۇھىم ئورۇن تۇتىدۇ. قۇتلۇق شەۋقى 1876-يىلى قەشقەردە ئابدۇرەھىم بەگ ئىسىملىك مەرىپەتۋەر كىشى ئائىلىسىدە تۇغۇلغان. دەسلەپكى بىلىمىنى ئۆز يۇرتىدا ئالغاندىن كېيىن، دادىسى بىلەن ھەرەمگە بېرىپ ھاجى بولغان ۋە قاھىرەدىكى «جامىئۇل ئەزھەر دارىلئۇلۇم» دا، تۈركىيىگە كېلىپ ئىستانبۇلدا ئوقۇغان. ئارىدىن ئۇزۇن ئۆتمەي، ئۇ يەنە بۇخارادا  ئىلى ...

موللا مۇسا سايرامى ۋە ئۇنىڭ «تارىخى ئەمىنيە» سى موللا مۇسا سايرامى (تولۇق ئىسمى، موللا مۇسا بىننى موللا ئەيسا خوجا سايرامى) 1836- يىلى 8- ئاينىڭ 23- كۈنى ئاقسۇ ۋىلايىتىدىكى باي ناھىيسىگە تەۋە سايرام رايونىنىڭ ئانىقىز كەنتى توغايلا مەھەللىسىدە (ھازىرقى توخسۇن يېزىسى ئانىقىز كەنتى توغايلا مەھەللىسى) بىر دىنى ئۆلىما ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇ يېقىنقى زاماندا يۇرتىمىزدىن چىققان ئۇلۇغ ئالىم ۋە دىنى ئۆلىما، مو ...

مۇھەممەتتۇرسۇن سىدىق ‹‹تۈركىي تىللار دىۋانى ››-11-ئەسىردە ياشىغان بۈيۈك ئۇيغۇر تىلشۇناس ئالىمى مەھمۇدد قەشقىرىى تەرىپىدىن يېزىلغان ئىنىسكلوپىدىيە خاراكتېرىلىك تۈرك تىلى لۇغىتى بولۇپ، 11-ئەسىر ئۇيغۇر مەدەنىيتىنىڭ ئومۇمىي قامۇسى ھېساپلىنىدۇ. ‹‹ تۈركىي تىللار دىۋانى ›› دۇنياغا كەلگەن مىڭ يىلنىڭ مابەينىدە، تارىخنىڭ بوران-چاپقۇنلىرىىى ئىچىدە ئىلىم دۇنياسىغا بىردە ئاشكارا بولۇپ، بىردە يوشۇرۇلۇپ، ئالىملار تەرىپىدى ...

ئۆمەرجان نۇرى مەن ئۇيغۇرلاردىكى جەدىتچىلىك ھەرىكىتىنى ئۆگىنىش ۋە تەتقىق قىلىش جەريانىدا بۇ ساھەدىكى تەتقىقاتتا كۆرۈلگەن بىر قىسىم ئۇقۇشماسلىقلار، سەۋەنلىكلەر ۋە بۇرمىلاشلارنى بايقىدىم. بۇ مەسىلىلەرنى بۇنىڭدىن كېيىن پاكىتلىق ھالدا ئوتتۇرغا قويۇپ، ئۇيغۇر جەدىتچىلىك تەتقىقاتىنىڭ ئىلمىي سۈپىتىگە تۈرتكە بولىدىغان بەزى ماقالىلەرنى يېزىشنى پىلانلىغان ئىدىم. يېقىنقى يىللاردا مۇشۇ مەقسەتتە بەزى تېمىلاردا ماقالىلەرنى ...